February 13, 2014
Nga kaupapa ako i te kura.
Nga kaupapa ako i te kura.
He aha tatou o Aotearoa i whakamate ai to tatou hononga ki nga paipera tapu, ki nga haahi.
Koia te paatai a etahi kairangahau ko Taakuta Paul Moon o Taamaki Makaurau tetahi e kii ana he tino kaupapa tera hai whakaarotanga mo tatou.
Hai taa Moon ano i te mutunga ake me mohio o tatou kua roa nga whakapono Karaitiana e whaangaihia ana ki o tatou tamariki i te kura inanahi noa nei kua huri o tatou whakaaro ki te tapahi i nga hononga haahi ki nga mahi ako na reira he aha nga paanga o tera?
Whakaako mauhere.
He hootaka whakahirahira, he mahi nui te hootaka hou e kiia nei ko Songs on the Inside ka tiimata ano i runga i a Whakaata Maori akuanei.
Ko nga kaiwaiata a Anika Moa raaua ko Annie Crummer etahi o nga kaihautuu o te hootaka raa hai taa raaua ko te kuhuna ki roto i nga whare herehere o te motu ehara i te mahi maamaa na te mea kei reira ano he taiapa whakapono kore hai aarai i te hononga ki nga mauhere.
Kaati 12 nga mauhere taane mai, waahine mai e whakaakohia ana ki te tito, ki te waiata hoki i o ratou ake waiata.
Haramai pea te ahua?
E pai ana te taenga mai o te tokomaha o nga manene ki konei noho ai engari kaua e huaki nga kuaha katoa. Koia te korero a etahi kaitaatari i nga tauira huunuku taangata.
Ko te rerenga mai o nga kainoho ki Aotearoa he mea nui ki a tatou me te oranga a oohanga o tenei whenua.
Ahatia nga korero rua tekau maa rima paiheeneti o tatou i whaanau mai i waahi kee, i whenua kee.
Ka aroha ki nga ika i paea.
He aha nga tohoraa i tau ai ki te one?
Koia te paatai e rere ana whai muri te paenga o nga tohoraa orca e iwa i te tonga o te Waipounamu i tenei wiki.
Horekau he korero hai whakamaarama i te take o nga mate nei he whakatau tata noa iho nga korero e putaputa mai i tenei waa.
Kaati kaahore e mohiotia ana ki te awenga o te tangata ki tera aituaa i te mutunga ake he tohu kino.
He kauhau whakatakoto moohiohio.
E hia kee nga Paakeha i huri ki te titiro ki nga take whakahaawea a iwi na runga i te pakanga ki te aatete i te Kaawanatanga whakawehewehe iwi o Awherika ki te Tonga.
Koia te whakapono o Robert Consedine kaikauhau i nga kaupapa o te Tiriti o Waitangi.
A te po nei ka tuu ia ki te korero i Poneke mo nga tiitahatanga whakahaawea a iwi i tenei whenua o tatou.
Hai taa Consedine ano ko tana hiahia kia whakaraarangi i nga korero tuku iho mo te hononga o nga iwi i Aotearoa.
He mahi, he mahi.
Kua piki i te 30 paiheeneti te rahi o nga tuuranga mahi i whakaritea i te Taitokerau.
Koia te korero mo te tau hou me te kii koia te ahua o nga maaia pakihi i reira.
Tata ki te toru rau nga tuuranga i whakatakotoria ki te ipurangi e kiia nei ko Seek i tera marama.
Ko nga mahi hauora, ko nga ratonga, ko nga mahi a rehe kei runga i te raarangi o nga tuuranga e waatea ana.
Hai taa te Kaunihera o Whangarei he tohu pai nga korero nei hai oranga mo te rohe whaanui.
Hai aha i te taawai.
E taawaitia ana nga kaiwhakarato kai o Aotearoa e te wharekai o Countdown.
Koia te whakapae a Shane Jones o te roopu Reipa me te kii ka utu puutea etahi kamupene kia hokona a ratou taputapu e taua wharekai.
Hai taa Jones ano ma te Koomihana Take Pakihi nga whakapae nei e tirotiro na te mea ka taka mai i nga paanga o era momo mahi taawai ki nga haapori.
He maauiui hauora.
Ka noho tuuwhera nga tuuroro Maori ki nga maauiui nunui e paa ana ki nga mate i te kiri.
Ki nga kitenga o nga kairangahau i tetahi tirohanga ki nga tikanga tuuroro i te hoohipera o Taamaki Makaurau ka kite i te tupu o nga whakapokenga kiri hai taa Taakuta Debbie Williamson
no konaa ka whakawhanake i te tupu o etahi atu mate kikino. E mea ana ia kua kite hoki i nga uauatanga paapori kia tere whakapaa atu nga tuuroro ki nga aawhina, ki nga tautoko.
Nga whakahaere hou.
Ko te mahere ki te tiingongo i nga kaunihera whare waananga kuratini ranei e whakanguu ai te reo o nga aakonga me nga kaimahi i te waa e whai whakatau.
Hai taa te Kaawanatanga ka kookiri i nga whakahou ki nga whakahaere kura tuatoru.
E kii ana a Ivy Harper tumuaki o te Mana Aakonga ko taa te Kaawanatanga he taupoki i taa ratou tauira whakahaere ki runga i nga kura waananga me nga kuratini ma reira ka whakanguu i te hunga e whakahee ai te tapahi puutea ki nga waananga o te motu.
Ko ehea nga reo e rongohia?
Me pehea e whakakotahi ai nga Kaunihera o te Taitokerau ki te kore e whai reo te Maori me nga haapori.
Hai taa Dover Samuels kaitoorangapuu o mua me whakarite tuuru Maori ki nga Kaunihera o tana rohe ka tika hai taana ano kaahore nga rerekeetanga huri noa te takiwaa e aronuitia ana no reira me whakatakoto te Maori i aana korero mo te mahere Kaunihera whaanui e korerohia nei.
Copyright © 2014, UMA Broadcasting Ltd