July 13, 2017
Kaore te maori e haere ana ki teera waahi


Kaore te maori e haere ana ki teera waahi
Na te teitei o te utu ki te haere ki te matanga niho, kaore nga Maori i te haere ki reira. E ai ki nga tatauranga a te Manatu Hauora, tata ki te whitu tekau ma rima oorau o te iwi Maori kaore i te haere ki te matanga niho. Hei taa te tahuhu rangapu o Hapai Te Hauora a Lance Norman, kaore e kore ko te take i pera ai te teitei o te tatauranga mo te korenga o te Maori e haere ki te matanga niho, ko te utu.
He aha te hua mo te katoa?
E ai ki te Toihau o Te Runanga o Te Rarawa a Haami Piripi, pai ake te whakapau putea kia tae te ipurangi ki te Tai Tokerau, i te whakapau putea kia tuu ano nga ara tereina ki reira. No te wiki nei i whakarewa ai te RTM i taa ratou kaupapa e kiia nei ko IwiRail e tuu ano ai nga ara tereina ki nga rohe pera i a Turanga me Kawakawa. Hei taa Haami Piripi, ahakoa e tautoko ana ia i te whakatuunga mai ano o nga ara tereina, pai ke atu kia tere ake te taenga o nga ia rere o te ipurangi ki te Tai Tokerau whaanui.
Ka anga pehea te whare wananga o Otakou?
Ka puta he korero i te Whare Wananga o Otakou i te ra nei e pa ana ki te ahunga whakamuatanga o te whare wananga ki nga ra o apopo. E rua tau te whare wananga e arotake ana i ona ano ahuatanga, a, e ai ki nga korero, kua oti tetahi rautaki pakihi te tuhi e ora tonu ai te whare wananga ki tua. Ko te wehi ke, ko te whakapae, kei te whakakorengia te toru rau turanga mahi i roto i te whare wananaga o Otakou, i raro i nga tutohinga me nga whakaritenga o tenei rautaki pakihi hou.
Te whakamaoritanga o Moana
E ahu whakamua ana te whakamaoritanga o te kiriata Moana, ahakoa te pooturi o te haere. Hei taa Tweedie Waititi o Ma-te-wa Media, he uaua te mahi tahi me Disney, na te mea, he umanga tino nui rawa atu. Hei taa Waititi, whitu tekau ma rima oorau o te kiriata kua oti i a ratou ki te reo Maori inaianei. No Jaedyn Randell, tekau ma ono nga tau no Waikato Tainui, te reo o Moana.
Me aronui ki ngaa maori noho taone
Ko te whainga matua kia kitea he ara e tahuri mai ai te iwi Maori ki to tatou reo. Koira taa te mangai hou mo nga Maori noho Toane ki Mataawai, taa Hemi Dale. Hei taana, waru tekau oorau o te iwi Maori kei nga taone nui e noho ana inaianei, a, ko te nuinga, he pohara, no reira, me whai whakaaro Te Mataawai ki tera tu ahuatanga, i a ratou e whiriwhiri ana i waa ratou rautaki reo, rautaki toha putea.
He tohu matua mo te kaituhi maori
Kua whakawhiwhia a Witi Ihimaera, kaituhi Maori, ki te tohu toi nui a te Kawanatanga o Wiwi. Ka whakawhiwhia enei tohu nui i roto o Wiwi, i mua i te ra e kiia nei, ko Bastille Day.
Copyright © 2017, UMA Broadcasting Ltd: www.waateanews.com