February 19, 2014
Ko nga kura Maori te kaitokomauri o te hiahia ki te ako.
Ko nga kura Maori te kaitokomauri o te hiahia ki te ako.
He aha te rongoaa ki te hiirorirori o etahi o o tatou tamariki i te kura?
Hai taa Toby Curtis tiamana o te Roopu Maatauranga a Iwi i taa ratou hui ki Toorere inakuaraa ki ona whakaaro ko nga kura a iwi me nga kura kaupapa Maori te rongoaa.
Atu i tera he mea nui hoki kia whakapoapoa i nga kaumaatua ki te kuhu atu ki nga kura ki te whakawhiti moohiohio, ki te whakatakoto korero.
Whaitiri ko tana kauhau tuatahi
Kei roto tonu i te whakaaro o te Maori nga kaupapa taimaha pera i te whakaekenga o Tuhoe 2007 me te kaupapa takutai moana engari kua tatuu ki te waa kia mahue era aawangawanga ki muri.
Koia te whakahauhau a Meka Whaitiri mema Maori hou o te Ikaroa Raawhiti i tana korero tuatahi ki Paaremata me tana kii ko te oohanga Maori tetahi ahuatanga ka whakarerekee i te ahua o te tupu o to tatou iwi whaanui.
Hai taana ano he mea nui ko nga rongoaa kei te kitea e nga haapori he nui hoki te tuuranga o te Kaawanatanga ki te whakakipakipa i nga hapuu, i nga iwi, i nga haapori.
Marsh he manu ahuwhenua
Kua piki ake ano a kaiwaiata Maori a Dennis Marsh ki tona uaratanga.
Kua tatuu tana kopae puoro e kiia nei ko Country Songbook hai nama tahi o te motu i te raarangi o nga waiata ahuwhenua me kii. He taapiritanga tenei mahi a Marsh i te tana tuu pakari i te tau 2011 me tana mahi puuoro ko Maori Songbook kee te iingoa.
Kaati kei te kaha tonu te piripono o nga kaiwhakarongo waiata ahuwhenua ki to ratou tangata ki a Marsh me tana matatau ki te aata whakarongo ki ana kaitautoko me o ratou hiahia.
Nga iingoa tika
Kia orite te mana o nga iingoa Maori ki to te Paakeha iingoa i raro i te mahere a rohe o te Kaunihera o te Matau a Maaui.
Te tikanga kia aronui ki nga iingoa Maori mo nga waahi i to ratou takiwaa whaanui.
Koni atu i tera e piirangi ana te Whare Pouhere Taonga o Aotearoa ki te taapiri i nga waahi tapu ki te mahere aa kia taautu i nga waahi pera i te nohoanga o nga taakapu hai whenua motuhake ki te ao.
Glover he korero mo te tuupeka
Tera tonu pea ka rongo i nga whenua tupu o te ao ko te taumata teitei o nga mamae i waenga i a tatou te Maori mo te taha ki te kai tuupeka.
E kii ana a Taakuta Marewa Glover o te whare rangahau mo nga take kai paipa tata ki te kotahi haurua o nga whaea Maori kei te momi hikareti he ruarua nga iwi o te ao ka tuukino i te tuupeka penei i a tatou te kaha mutunga kore.
Ki a ia ano kia mataara tatou na te huringa o nga kamupene tuupeka ki te whakakaha i o ratou hononga ki a iwi taketake, ki a whenua tupu.
Te pooti kaunihera o te raki
E ono nga kaitono Maori e whakatika ana ki te kuhu atu ki te koowhiringa pooti mo te Kaunihera a rohe o Whangarei me te Kaunihera a rohe o Te Taitokerau.
Hai taa te kaiwhakahaere o te roopu e kiia nei ko Tuu Kotahi araa ko Mike Kake he kaute nui tera heoi ano e rua nga huarahi o te rautaki a tana roopu i tenei waa tuatahi kia whakahauhau i nga Maori ki te tuu ki te whakataetae i te pootitanga tuarua kia tautoko i nga Maori kei reira e tuu ana, kei reira e rapu tuuranga ana i tetahi o nga roopu kaunihera.
Whakaako ahurea Maori.
Ka whai te Whare Waananga o Wikitoria i nga tapuwae o Waikato araa ka whakarite akoranga kia whakaako etahi tikanga Maori ki nga rangatira o nga kamupene nunui.
Hai taa Peter Adds kaiwhakahaere o nga kaupapa Maori e tupu ana te piirangi o nga kaimahi me o ratou rangatira ki te whakatupu i o ratou mohiotanga i o ratou puukenga hoki e haangai ana ki te ao Maori.
Kaati ma nga aakonga hoki e whakatewhatewha ai te tuuranga o te Tiriti o Waitangi i nga waahi o te mahi.
Horowhenua he kirimana
He mirimiri i te tuaraa o iwi taketake te hainatanga o tetahi kirimana mahi kia whakatika te roto o Horowhenua.
Koia te whakapae a etahi o tera rohe whai muri te tuu a te koromatua o Horowhenua a Brendan Duffy i te marae o Kohutuuroa ki te whakapaaha ookawa mo te tuukinotanga o tera roto tupuna.
Heoi ano hai taa Phil Taueki o Muaupoko kua roa ia e whawhai ana kia whakapai taua roto ehara i te mea ko te kirimana tuatahi tera kia whakapaingia te moana
o Horowhenua i haina ano he kirimana rua tekau tau ki mua engari kiihai i aukati te tukuna o te parakino ki te wa aa e haere tonu ana tera mahi i tenei raa.
Copyright © 2014, UMA Broadcasting Ltd