October 30, 2013
He aituaa.


He aituaa.
Kei te tangihia tetahi o nga kuia rongonui o te ao Maori a Vapi Kupenga o Ngati Porou.
Nonapo nei ia i mate ai.
I ona ra tonui, he kaiako, he kaiwhakaari, he kaiwhakamaori, he kaiawhina, he kaitorangapu ia, otira, he kaiwhakapaaho hoki i runga i te reo irirangi nei o Watea.
No te marae o Hiruharama i Te Tai Rawhiti ia, engari, kaore ano nga whakamarama mo tona uhunga kia puta noa mai.
Te anga whakamua
He whakahirahira ki a tatou te Maori nga korero i waenga i te Paati Maori me te roopu Mana.
Koia te korero a Metiiria Tuurei rangatira takirua o nga Kaakaariki.
E korero tahi ana nga peretini Naida Glavish raaua ko Annette Sykes i tenei wiki kia whakarite huarahi kia tutuki pai ai nga kaupapa huhua.
Ahatia e mea ana etahi kaiwetewete toorangapuu e kore nga roopu raa e hoe ai te waka kotahi.
Hai taa Tuurei ano e heke haere ana te tautoko ki aua roopu Maori na reira, he mea nui kia mahi tahi ai ratou.
He whakatau nui mo te keri matuu.
Aata whakaarongia e teena iwi e teena iwi, meenaa raanei he hua kei roto i ngaa mahi maina, ka mutu me kaua ngaa iwi o rohe kee e koorero mo etahi atu.
Kua whakawhaanuihia e te kaawanatanga tana hotaka keri kohao i roto i ngaa tuawhenua o Aotearoa.
Ko etahi o ngaa rohe peenei me ngaa iwi o Te Whaanau aa Apanui, e paku whakaae ana ki ngaa mahi aa te kaawanatanga, ki te tuku i ngaa raihana tirotiro ki ngaa kamupene keri whenua.
Heoi hei taa Te Arawa Waka, ko taa raatou e mea ana, ahakoa he aha taa raatou e whakatau ai, me kaua ngaa iwi o rohe kee e koorero mo te ahunga peehea o ngaa mahi maina i roto i te rohe o Te Arawa.
Te Arawa wetewete pakihi.
E whakaarohia ana e Te Arawa me tuku tono kia hoko te mira kani raakau o Tachikawa i Rotorua.
Kua taka taua kamupene ki te rua paakarukaru horekau he puutea, horekau he aha.
Hai taa Te Taru White o te Kaahui o nga Roopu Whakahaere o Te Arawa e rikarika ana ratou ki te titiro atu ki nga korero a te kaiarotake ma reira ka wetewete i nga painga o taua mira kaatahi ano ka mohio mena ka hokona mai.
Kaati, ko te nuinga o nga kaimahi 130 i peia i o ratou tuuranga mahi he Maori.
He pukapuka, he karahipi
E tuumanako ana tetahi kaiako Maori na te whiwhinga o tetahi karahipi, ka taa pukapuka tamariki i te reo Maori.
Ko Kayla Anderson tera o Waitaha aa kua tuhi pukapuka kee ia hai paanuitanga ki ana tauira.
Hai taana e kite ana i tetahi koohao ki te maakete o nga rauemi Maori mo nga koohungahunga.
Kua riro i a ia tetahi waahanga o te karahipi 10 mano taara a te kamupene AMP, kia whai ona wawata.
Te ao mokemoke
Kua whakaurua te whaitua o Tamaki ki te rarangi ingoa o nga whaitua rawe o te ao hei toro ma te tangata, a, e ai ki te kahika o Tamaki, a Len Brown, ko te take i uru atu ai a Tamaki ki taua rarangi ingoa, he rawe no te ahurea o Tamaki.
Hei taa Lonely Planet, ko Paris, Trinidad me Cape Town nga whaitua rawe e toru o te ao hei toro ma te marea.
Kei te turanga tekau a Tamaki Makaurau.
Copyright © 2013, UMA Broadcasting Ltd