August 06, 2018
Rautaki Reo Maihi Karauna


Rautaki Reo Maihi Karauna
E mea ana te heamana o Te Mātāwai, mā te whakarewatanga o te rautaki reo a te Kāwanatanga, arā, o te Maihi Karauna, ka whai hua ngā kaupapa whakarauora reo katoa. Hei tā Waihoroi Shortland, e haere tahi ana te Maihi Karauna me te Maihi Māori, arā, te rautaki reo a Te Mātāwai, a, he mahi motuhake tā tēna rautaki, he mahi motuhake tā tēna hei whakarauora i tō tātou reo ki tua. Hei tāna, ko tā te Maihi Karauna he whakamāhorahora i te reo ki te motu katoa, ko tā te Maihi Māori, he whakaūkaipō anō te reo i roto i ngā whānau me ngā hapori Māori.
Te Kāhui Wai Māori
E mihi ana te Kaunihera Māori ki te whakaaro kia whakatūria he hui taumata e pā ana ki te mana o te wai Māori. Ka kiia tēnei hui taumata, ko Te Kāhui Wai Māori, a, e hiahia ana te Minita i ngā Take Taiao a David Parker kia tomo ngā rangatira o ngā roopu Māori whai pānga katoa ki te hui nei. E hiahia ana hoki a ia ki ngā momo pūkenga whānui o te ao Māori, arā, pūkenga mātauranga Māori, pūkenga taiao, pūkenga whenua Māori, pūkenga tarahiti, pūkenga pakihi. Hei tā Rudy Taylor o te Kaunihera Māori o Te Taitokerau District Māori, e tautoko ana ia i te whakaaro mō Te Kāhui Wai Māori, a, e pai ana hoki ki a ia, kia whai waahi ngā momo reo whānui o te ao Māori ki te whiriwhiri i te kaupapa.
Waahi Tapu Te Pā Pakanga o Ohaeawai
Kua tohua e Te Pouhere Taonga te pā pakanga o Ohaeawai i Kaikohe hei waahi tapu. I te tuatahi o Hōngongoi i te tau 1845, ka whakatumatuma a Te Ruki Kawiti me te kotahi rau toa Māori ki te kakari ki te iwa rau hoia Pākeha. I waimarie a Kawiti mā i te pai o te waihangatanga mai o taua pā, na Pene Taui o Ngāti Rangi i āta whakatū kia uaua rawa atu ai te whakaekea e wai ake rānei. Hei tā Xavier Forde o te Pouhere Taonga, mā te tohu i te pā rā hei waahi tapu, ka whai waahi rātou ko te hau kainga, ko te hapori, ko ngā haahi, ko ngā roopu whai pānga, ki te āta whakamarumaru i taua pā.
Tukituki Tonu a Whakaata Māori me E Tū
Ahakoa ngā kōrero me ngā wānanga i te wiki nei, kei te tukituki tonu a Whakaata Māori me te Uniana kaimahi o E Tū. Hei tā Whakaata Māori, kei te whakapehapeha noa iho a E Tū me he pīkaokao, engari, hei tā E Tū, kaore a Whakaata Māori i te tiaki i āna kaimahi. Kei te porotū ngā kaimahi uniana o Whakaata Māori a te rā apa mo te rua tekau mā whā haora, hei tā rātou, e hē ana te mahi a Whakaata Māori ki a rātou. Hei tā te māngai mo te uniana o E Tū a Joe Gallagher, kei te porotū ngā kaimahi nei, e hia marama hoki rātou e tatari ana kia whakatau a Whakaata Māori i o rātou āwangawanga mō tā rātou utu me ā rātou take, auare ake.
45 Tauira Tohu Whānau Ora
Hei tā tētahi o ngā kaikōkiri i te tohu Whānau Ora i whakawhiwhia ki ngā tauira whā tekau mā rima i te rā mere nei, he tohu tēnei e whakawhanake ana i ngā pūkenga o te tangata, kia pai ai tana āwhina i ngā whānau kei roto i te korokoro o te Parata e āmiomio ana. Hei tā Dale Sherman Godinet, ka noho ēnei tauira nei, hei poutokomanawa i roto i o rātou ake whānau me ngā whānau e āwhinatia ana e rātou. Kei te whai mana te tohu Whānau Ora i raro i te Mana Tohu Mātauranga. Na Godinet me ngā mātanga o Te Whānau o Waipareira tonu tēnei tohu i waihanga, a, kei roto i te tohu ka ako te tauira i te mātauranga Māori, mātauranga hauora, mātauranga pāpori hoki.
Copyright © 2018, UMA Broadcasting Ltd: www.waateanews.com