February 04, 2014
Tamihere ka whawhai.


Tamihere ka whawhai.
Kua tuu a John Tamihere kaihautuu reo irirangi o mua ki te haamene i a Mediaworks mo tetahi puutea nui araa 620 mano taara e paa ana ki te uiuitanga Roast Busters i tera tau.
Kei te rapu utunga puutea a Tamihere na te paanga o Mediaworks ki tana kirimana mahi i taua waa.
Hai taa Tamihere i te tuhinga o ana whakapae i aata takahia tona mana e te kamupene paapaaho raa kiihai hoki a Mediaworks i whai tetahi huarahi tika mo tana wehenga.
Reo, ko tana rautaki kia ora.
Ko te 28 o Huitanguru te waa kati kia whakatakoto korero tatou e paa ana ki te mahere a Pita Sharples Minita Take Maori ki te whakahou i nga whakahaere o te reo Maori i Aotearoa.
Hai taa Sharples ko te arotahi kia tautoko te tupu me te ako o te reo i te kaainga.
Ka whakaatu a Sharples i tana rautaki korero mo te reo ki mua i nga rangatira a iwi ki Waitangi i tenei wiki kaatahi ka whakahaere i nga hui e whitu huri noa te motu a muri atu.
Nga wawata o te Kaunihera Maori.
E piirangi ana te Kaunihera Maori ki te tuhi ano i nga tikanga whakataunga Tiriti o Waitangi kia kaha ake te reo o nga hapuu.
Ka hui te Kaunihera i Waitangi i tenei wiki ki te whakatakoto korero tuatahi mo a ratou mahi papai i te tau kua ngaro nei tuarua mo o ratou wawata i tenei tau.
Hai taa Tiamana Takirua a Maanu Paul he aawangawanga no ratou ki te noho tuuwhera o nga hapuu me nga iwi i raro i te mana o nga Runanga i whakaritea e te Karauna.
Sealord, pehea tana haere?
Ka arotahi ki nga maakete hokohoko e tupu ai.
Koia te korero a Maataanuku Mahuika tiamana o kamupene hii ika Sealord i runga i ngarohanga puutea o te tau.
Hai taa Mahuika he uaua te taiao tauhokohoko o te waa, na te tuu tiketike o to tatou taara.
Hai taa Mahuika e titiro ana ratou ki nga maakete hou i Aahia me Ahitereiria kei reira nga hua hai painga mo te hokona atu o a tatou taputapu.
Taamaki he whakataetae toorangapuu kei te haramai.
Ka tuu ano he kaimahi o te rohe i runga i tona hiahia ki te wawao i te rohe o Taamaki Makaurau mo te Paati Maori.
Ka heke a Pita Sharples i tana tuuru ka piki ko tana tama whakaangi a Te Hira Paenga.
Heoi ano inaianei kei te tuu hoki a Rangi McClean ki te whiu i tana potae ki te riingi mo te Paati Maori, he rangatira a McClean i Manurewa e mohio whaanuitia ana i te tonga o Taamaki.
Hai taana e whakapau ana i tona kaha ki te whakaora i nga peka o te Paati Maori, tuatahi ki Manurewa.
He mahinga ngaatahi
E kaikaa ana te Maori ki te mahi tahi me etahi hoa pakihi ki te whakangao puutea ki nga taputapu e tupu ai te waariu a tona waa.
Koia te korero a Pita Tipene o te Kaahui o nga Roopu Maori.
Hai taana Tiipene kaahore e piirangi ana ki te mahi tonu i nga mahi hokohoko raakau paina ki te taakawe ranei i nga poro raakau ki te waapu he iti te waariu o tera.
Hai taana ano kua timata nga kamupene o taawaahi ki te korero ki nga whaanau me nga hapuu mo te ahua o nga hua ka waatea ki a tatou.
I Pad, ka tohaina ki etahi.
He rorohiko i pad te taputapu hai hoatutanga ma te kura tuatahi o Te Aakau ki Paapaamoa ki ana tamariki katoa i etahi taumata ako.
Toru rau e tohatoha ana 50 mano taara te utu o te katoa o nga miihini raa.
Hai taa Bruce Jepsen te tumuaki o te kura he aawangawanga noona ki te pooharatanga o etahi maatua e kore e taea te hoko i pad koira ka rerekee te titiro a te poari o tana kura
araa me hoko rorohiko mo nga aakonga katoa kia orite nga momo rorohiko katoa i roto i te ruma ako.
Kei hea nga neehi Maori?
E piirangi ana te Kuratini o Manukau ki te whakapiki i te maha o nga neehi Maori.
Hai taa kaiako Evelyn Hikuroa kei te whakapau te kura i tona kaha ki te whakapoapoa i nga kaimahi hou.
Ki a ia he mea nui ki te wharato i te tautoko ki nga tauira kia kore ratou e peehia nei e nga taimahatanga o te mahi.
Hai taa Hikuroa ka kitea te roopu kaimahi o nga neehi Maori hai huarahi whakapai ake i nga ratonga hauora
ki te Maori otiraa ki nga tuuroro katoa.
Waitangi, kei reira ko nga kaihanga uku.
Mehemea ki te haere koe ki Waitangi i tenei wiki tirohia te whakaaturanga o nga uku rere Maori araa Maori ceramics ki te whare pupuri taonga o Whangarei.
Ka katia taua whakaaturanga e kiia nei ko Nga Kaihanga Uku a te Raatapu.
Heoi ano ka kite i nga mahi a nga kaitoi Maori pera i a Manos Nathan ratou ko Colleen Urlich, ko Wi Taepa, ko Paerau Corneal.
Copyright © 2014, UMA Broadcasting Ltd